Kafka's Prozawerk compleet in één dundrukeditie

Nieuwste uitgave
Heden, 3 juli, is het exact 125 jaar geleden dat Franz Kafka (1883-1924) te Praag werd geboren. Hoewel ik niet zo'n voorstander ben van het ronde getallen-fetisjisme dat leidt tot opeenhoping van herdenkingen op zulke data — waarom eigenlijk niet eens een memorabel artikel naar aanleiding van het 111de jaar en 111 dagen na iemands geboorte- en/of sterfdag? Of in diens 62ste levensjaar op een willekeurig op de kalender te prikken dag? — wijk ook ik daar in dit geval van af, omdat er dezer dagen een nieuwe editie met Franz Kafka's Sämtliche Werke, op bijna anderhalf duizend pagina's, bij uitgeverij Suhrkamp te Frankfurt am Main in één dundrukeditie is verschenen voor een verhoudingsgewijs betaalbare prijs.

Geen brieven, geen dagboeken
Niet daarin opgenomen zijn de verzamelingen Brieven, die separaat in bundels zijn verschenen, zoals de Briefe an Felice en de Briefe an Milena; ook de Tagebücher zijn in deze uitgave niet meegedrukt. En daarom hoop je, zonder daarover meer informatie te hebben, dat er over niet al te lange tijd een tweede deel zal verschijnen met al die letterenprestaties welke niet onmiddellijk behoren tot het Prozawerk. Opvallend is dat de stevige en heel ruim bemeten paperback met een licht getint dundrukpapier een bijzonder goed geconstrueerde rug heeft die soepel meebeweegt maar toch sterk blijft. Helaas stuit je tegenwoordig steeds vaker op paperbacks waarvan de rug na één keer alleen openslaan reeds tweedehands lijkt. Ook daarom zal de verantwoordelijke bij uitgeverij Suhrkamp gekozen hebben voor een uitstekend gelumbeckte versie. [1] Dat is degelijk boekbindersvakwerk!

De inhoud
Als eerste onderdeel van de ééndelige werk-uitgave zijn Kafka's drie romans opgenomen: Amerika (Der Verschollene); Der Prozeß; Das Schloß. Deze nemen de helft in van het totale aantal pagina's van deze dundrukeditie. Dan volgen 180 bladzijden met de door Kafka zelf aan de openbaarheid prijsgegeven boeken, met uitzondering van Der Heizer hetwelk een onderdeelvan Amerika vormt.
Meer dan driehonderd pagina's zijn ingeruimd voor de overige Erzählungen und fiktionale Fragmente. Precies honderd bladzijden waren nodig om in deze band de Journalistische, essayistische und autobiografische Schriften te kunnen 'meenemen'. Voor het laatste, vijfde onderdeel van Kafka's eigen teksten, Die Aphorismen [2], bleken een kleine zestig bladzijden voldoende. De laatste vijfenzestig bladzijden bevatten de Anhang, met een Nachwort door Peter Höfle: Kafka's private Weltgeschichte, tevens aangevuld met Hinweise zu Textgestaltung und Entstehung, met als allerlaatste onderdeel een Inhaltsverzeichnis.

Geïnspireerde componisten
Dat diverse van de verhalen van Franz Kafka dramaturgen en filmregisseurs heeft geïnspireerd tot soms zeer bevlogen kunstuitingen, is beslist beter bekend dan zijn invloed op componisten. Maar nu deze week de honderdvijfentwintigste geboortedag van dit existentieel zeer gecomprimeerd en gecompliceerde wezen — dat erin is geslaagd een inhoudelijk, alsook literair-wetenschappelijk beschouwd, uniek oeuvre te scheppen dat over de gehele wereld veel aandacht, belangstelling en bewondering heeft weten te wekken — stelt de radiozender WDR 3 in een aflevering van de programmaserie Bühne: Radio op zondag 6 juli, 's avonds tussen 20:05 uur en 21:30 uur vijf composities van evenzovele muziekmeesters voor die zijn geïnspireerd op delen uit het werk van Franz Kafka. [3]
Toen eenmaal een carcinoom in Kafka's keelholte was vastgesteld, en de daardoor ontstane situatie door de laryngologen als volkomen uitzichtloos werd beschouwd — en hij tijdens de laatste vier weken van zijn aardse bestaan alleen maar meer via gespreksbriefjes kon communiceren —, heeft zich zijn situatie snel verslechterd, en is deze hem op 3 juni 1924 dan ook noodlottig geworden. Acht dagen daarna is Franz Kafka op de Joodse Begraafplaats van Praag bijgezet.
Eind augustus van dat jaar is de bundel Ein Hungerkünstler voor het eerst verschenen. De laatste versie van de drukproeven daarvoor heeft Franz Kafka één dag voor zijn overlijden nog gecorrigeerd.
__________
[1] Lumbecken is genoemd naar de uitvinder van deze vorm van inbinden van een boek, waarbij geen garen wordt gebruikt, het papier aan de binnenzijde van de rug wordt afgesneden, daarna geruwd en tenslotte voorzien van een sterke lijmsoort.

[2] Zie ons artikel Wijze woorden van de uitzonderlijke schrijver Franz Kafka, dat we op maandag 30 juni hebben opgenomen op onze nieuwste zustersite Tempel der Wijze Woorden.

[3] Zie de bijdrage, dezer dagen op de zustersite Tempel der Toonkunst.

Zie ook onze bespreking op deze zelfde letterensite m.b.t. enkele biografische boeken over Franz Kafka.
_________

Franz Kafka: Sämtliche Werke. Mit einem Nachwort von Peter Höfle; 1472 pagina's, grote paperback; Suhrkamp Verlag, Franklfurt am Main, 2008. ISBN 978-3-518-42001-0. Prijs in de BRD (en in Nederland bij boekhandel Die Weisse Rose te Amsterdam) € 25,—.
____________
Afbeeldingen
1. De schrijver Franz Kafka in zijn middenperiode.
2. Voorplat van de grote, omvangrijke paperback met de Sämtliche Werke van Franz Kafka.
3. Franz Kafka, hier met de moderne versie van de klassieke 'vadermoordenaar', eind 1910.
4. Grafsteen van de familie Kafka op de Joodse Begraafplaats van Praag.