Der zerbrochene Krug van Heinrich von Kleist zondagavond als hoorspel-klassieker op WDR3

Luisterversie
Op zondag 24 februari 's avonds tussen 20:05 uur en 22:00 uur zal de Duitse radiozender WDR 3 in de programmareeks Bühne: Radio een luisterversie presenteren van Der zerbrochene Krug uit 1808 van Heinrich von Kleist (1777-1811). Een Kulturereignis. Het zag er, direct na de eerste opvoering, die werd geregisseerd door Johann Wolfgang von Goethe, niet bepaald naar uit dat het stuk ooit nog een succes zou worden, aangezien het bij die gelegenheid in Weimar tot een theaterschandaal aanleiding gaf. Nu, twee eeuwen na dato, behoort Der zerbrochene Krug inmiddels alweer een hele tijd tot het klassieke repertoire van alle zichzelf respecterende theaters en ensembles ter wereld. Kenners — zowel die van de verschillende vakdisciplines alsook de theaterbezoekers die wat verder kijken dan de namen en de beschreven scènes in het programmaboekje — blijven wijzen op de grandioze karaktertekeningen en de geweldige mogelijkheden die het stuk elke regisseur biedt, en niet te vergeten de metafysische ernst, die aan de gebeurtenissen in de grootse komedie eigen is.
Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van de dichter, in 1877, heeft de toen reeds zeer belangrijke Duitse illustrator Adolph Menzel (1815-1905) 34 houtsneden vervaardigd en deze door diverse etsers heeft laten uitvoeren. Door het gehele verhaal heen vormen ze een schitterende ondersteuning van het dramatische gebeuren.
Ongetwijfeld ter gelegenheid van de tweehonderdste geboortedag in 1977 heeft tekstbewerker en regisseur Robert Bichler voor de Duitstalige Zwitserse radio-omroep DRS elf acteurs bijeengebracht, onder wie enkele zeer bekende. Dorpsrechter Adam is voor die gelegenheid Wolfgang Reichmann (1932-1991), die van alle markten thuis was, om het maar eens simpel te stellen. Hij was ook in dezelfde rol al te zien in de TV-verfilming van Der zerbrochene Krug in 1974. Hem heb ik als Oblomov in een gedramatiseerde versie (uit 1976) van de gelijknamige roman van Gontsjarov gezien, als Timon — in een Duitse versie van Shakespeare's Timon of Athens, en die in 1985 de hoofdrol in een toen nieuwe Beethoven-film heeft vertolkt. Zijn Faust-vertolking schijnt op cd of dvd verkrijgbaar te zijn. Ook speelde hij een rol in Orson Welles-verfilming van Kafka's Der Prozess, en in 1979 in Woyzeck van Werner Herzog, en was hij voorts te zien in Claude Chabrols visie op Quiet days in Clichy naar Henry Miller. Hij heeft tevens een cd opgenomen met Franse chansons.
Voor tal van televisiekijkers is de Duitse actrice Edda Seipel (1919-1993) ook zeker geen onbekende. Zij heeft haar stem geleend voor de figuur Frau Marthe Rull. Drie jaar eerder had ze echter een andere rol, die van Brigitte, gespeeld in de televisie-verfilming van Kleists klassieker. Ze heeft een enorme lijst van rollen in films voor het witte doek en de beeldbuis op haar naam staan, zoals in 1983 in Frühlingssinfonie over het leven van Robert en Clara Schumann.
Voor de overige namen en rollen zij verwezen naar het betreffende onderdeel van de Westdeutsche Rundfunk, door hier te klikken.
____________
Afbeeldingen
1. De dichter Heinrich von Kleist (1777-1811).
2. De ontvangst van Richter Adam in Der zerbrochene Krug. Getekend door Adolph Menzel.
3. Scène uit Der zerbrochene Krug, zoals Adolph Menzel deze in beeld heeft gebracht.