zondag 9 maart 2008

Paniek in VS door 'hoorspelversie' van Wells-roman

Radiobewerking
Maandag 10 maart kan men op de tweede Nederlandstalige Belgische zender Canvas, tussen 21:40 uur en 22:07 uur een BBC-documentaire zien uit de reeks Dys that shook the world. Deze verhalen stuk voor stuk van zeer uitzonderlijke gebeurtenissen. In de aflevering die maandag wordt voorgesteld, gaat het over de opvallend realistische radiobewerking van de roman The war of the worlds uit 1898 van Herbert George Wells (1866-1946), die op 30 oktober 1938 — ter gelegenheid van Halloween — in de Verenigde Staten voor zoveel paniek heeft gezorgd dat er van een doorsnee hoorspelversie geen sprake meer kon zijn. Regisseur Orson Welles heeft daar weliswaar een zeer fraai staaltje vakmanschap aan de dag gelegd, maar de sfeer van Halloween zal zeker een rol hebben meegespeeld dat er zo'n ophef over is ontstaan.

Wells' science fiction roman
De romanschrijver Wells heeft er met zijn boek mede voor gezorgd dat zijn bijna-naamgenoot Welles wereldfaam heeft verworven vanaf het moment dat dit hoorspel werd gerealiseerd. Het was met de duur van één uur vanzelfsprekend een zeer gecomprimeerde versie van de inhoud van Wells' verhaal. Orson Welles heeft, gezien zijn persoonlijkheid, ongetwijfeld willens en wetens de nadruk gelegd op die elementen in de roman, welke verslag doen van de invasie van de aarde door de marsmannetjes. Mede het moment (Halloween) moet ertoe hebben bijgedragen dat één en ander voor de toehoorders bij de krakende luidsprekers van de radio anno toen begrijpelijkerwijs als een aaneenschakeling van nieuwsberichten over deze invasie zal hebben geklonken. Zij dachten dan ook en masse dat het om een ware buitenaardse invasie ging.
Welles schreef zo op meer dan één punt geschiedenis: niet alleen qua impact op de luisteraars, maar onder de streep is het gebeuren het meest succesvolle hoorspel uit de geschiedenis van dat fenomeen gebleven.
____________
Afbeeldingen
1. Orson Welles in 1937, een jaar voor de spectaculaire radiouitzending.
2. De Engelse schrijver Herbert George Wells.

Geen opmerkingen: