vrijdag 8 februari 2008

Eerste deel van drie over de schrijver Gerard Reve in Friesland — op zondagmiddag op Nederland 2

Documentaire van Omrôp Fryslan
Aanstaande zondagmiddag tussen 14:00 uur en 14:30 uur zendt de Omrôp Fryslan via Nederland 2 het eerste van drie delen lange documentaire op het formaat 16:9 uit over de Friese jaren, 1964-1971, van de toen nog Gerard Kornelis van het Reve — al dan niet met de tijdelijk gebruikte toevoeging Markies — onder de titel Reve in Friesland uit. De eerste aflevering heeft de aanvangsperiode van Gerards onderkomen in het dorpje Greonterp als onderwerp en heet: Een huisje in Friesland.
In deze eerste aflevering komt één en ander van het wel èn het wee gedurende het verblijf in Huize Het Gras te Greonterp aan bod. Allereerst over de tussenkomst van Reve's Amsterdamse vriend Nico Verhoeven, die bemiddelaar was bij het verwerven van het huisje in Greonterp.

Woelige jaren
Toen Reve er eenmaal woonde en er in die zeven jaar enorme veranderingen in zijn leven voltrokken, heeft hij veel van wat hem bewoog opgeschreven. Onder meer in brieven, die in het tweede brievenboek, Nader tot U, zijn gepubliceerd en die een goed beeld geven van de multi-geëmotioneerde persoon, die niet alleen de nodige hoeveelheid inkt voor de kroontjespennen verbruikt, maar de wijn nog net iets meer laat vloeien. Tegen dat laatste voert hij strijd, waarvan de neerslag via neerslachtigheid en een nieuw slagveld, dan toch via kroontjespenneninkt en vervolgens via drukinkt op papier bij de lezers thuis en elders terechtgekomen is. In die jaren trekt Reve meer dan alleen de flessen open, maar rukt hij ook de deur zodanig uit de scharnieren van de kast dat hij zich er nimmer meer in kan verstoppen. De herenliefde krijgt, naast het hem overrompelende rooms-katholicisme, de belangrijkste plaats in zijn denken en handelen.

Anderen aan het woord
In de eerste aflevering komen 'de anderen', althans een deel van hen, aan het woord. Allereerst de beide vrienden Teigetje en Woelrat — in het dagelijks burgerlijk bestaan Willem van Albada — aan wie Nader tot U is opgedragen —, respectievelijk Henk van Manen. Uit hun beider mond valt op te tekenen dat niet alles in de dagen van Huize Het Gras uitsluitend koek en ei was, maar wie dat verwachtte, heeft ook nimmer de moeite genomen Reve's eigen, al dan niet intens gekleurde teksten ook werkelijk te lezen. Iemand die dat niet uit die Reve-teksten heeft kunnen destilleren, is nimmer nader tot Reve gekomen. Dochter Hester van de Greonterpse café-eigenaar Witteveen, die met Reve bevriend was, geeft haar visie op de contacten tussen de beide mannen.
____________
Afbeeldingen
1. Gerard Reve, auteur met kroontjespen. (Overgenomen van de Gerard Reve Startpagina.)
2. Voorplat van het 'brievenboek' Nader tot U.
3. Huize Het Gras te Greonterp.

Geen opmerkingen: