Tal van Nederlandse schrijvers met een portret of interview deze week op de vaderlandse televisie

Gerard Reve
Op dinsdag 18 maart is op het themakanaal GeschiedenisTV de reportage te zien die in 1975 in de VPRO-reeks Berichten uit de samenleving is vertoond, waarin Gerard Reve (1923-2006) uit eigen werk voorleest en na afloop in de kleedkamer een ontmoeting heeft met Anton Haakmat, die hem speciaal opzoekt omdat Reve een "uiterst racistisch gedicht" zou hebben voorgedragen.
De korte reportage, die minder dan een kwartier in beslag neemt, wordt tussen 19:46 uur en 20:00 uur uitgezonden. Een herhaling volgt op woensdag 19 maart, tussen 23:46 uur en middernacht op dezelfde zender.

Gerrit Achterberg
Eveneens op GeschiedenisTV en ook op dinsdag 18 maart wordt de bijna een uur durende documentaire getoond over de in menig opzicht uitzonderlijke dichter Gerrit Achterberg (1905-1962), die in 1980 door Jelle van Doornik samen met Wim Hazeu werd gerealiseerd en de titel draagt Wat niet goed is, is niet geschreven: Gerrit Achterberg. Deze film werd al eerder op dit kanaal vertoond, en zal ongetwijfeld over niet al te lange tijd op die zender nogmaals worden voorgesteld. Op dinsdag 19 maart beslaat deze documentaire het laatste uur van de dag, precies tot aan middernacht.

Adriaan Roland Holst
We blijven nog even op hetzelfde themakanaal omdat daar op woensdag 19 maart tussen grofweg half negen en half tien 's avonds een schrijversportret wordt voorgesteld getiteld De onvergetelijke Adriaan Roland Holst, die leefde van 1888-1976.
In dat gefilmde portret is onder meer een gesprek opgenomen dat Emmy Hufde met de dichter heeft gevoerd over zijn leven en werk.

Boudewijn Büch
Eveneens op woensdag 19 maart wordt een portret van de kleurrijke, wonderlijke, hier en daar manische en dientengevolge omstreden Nederlandse schrijver, dichter en televisiepresentator Boudewijn Büch (1948-2002) vertoond op Nederland 2, tussen 22:55 uur en 23:50 uur.
De titel van dit filmportret luidt Boudewijn Büch: de dichter, de dodo en het demasqué. Het is en documentaire van Coen Verbraak. Ondanks al die literaire functies heeft Büch de grootste bekendheid verworven door zijn televisieserie voor de Vara, De wereld van Boudewijn Büch. Daarvoor heeft hij de meest uiteenlopende plekken van de globe bezocht, en niet zelden ging het daarbij om plaatsen, die nauwelijks één Nederlander ook maar passief kende.
Het beste voelde Boudewijn zich op zij gemak in bibliotheken en op eilanden — twee van zijn boeken dragen een korte maar krachtige titel Eilanden, respectievelijk Bibliotheken. Musea en kerkhoven waren eveneens fenomenen, die een onweerstaanbare aantrekkingskracht op het in verscheiden opzichten bijzondere wezen Boudewijn Büch hebben uitgeoefend.
In het kader van de boekenweek wordt deze documentaire van Coen Verbraak herhaald. Dat in de titel de uitgestorven loopvogel dodo voorkomt, vindt zij oorsprong in de enorme fascinatie die BB voor dit fenomeen had. Het woord demasqué zal in deze context onvermijdelijk zijn geweest omdat Büch tal van biografische data heeft verstrekt die uit de dikke duim der dichterlijke fantasie waren ontsproten, en dan ook uitsluitend literatuur hadden moeten blijven.
Pseudologia fantastica heet die afwijking.

Hella Haasse
Op donderdag 20 maart presenteert GeschiedenisTV in de reeks Markant van de NPS een portret uit 1990 van de schrijfster Hella Haasse — de enige nog levende van de auteurs, die in het kader van dit artikel worden genoemd. De uitzending begint om 18:46 uur en duurt een kleine vijftig minuten. Ze heeft de grootste bekendheid verworven met haar boeken over Nederlands Indië, maar daarnaast is er nog wel zo het één en ander in haar oeuvre dat niet uit het oog mag worden verloren. In dit filmportret vertelt de schrijfster anno 1990 over haar schrijverschap. De uitzending zal op vrijdag 21 maart worden herhaald tussen 22:28 en 23:16 uur.

Willem Frederik Hermans
Direct na het Markant-portret van Hella Haasse wordt op donderdag 20 maart via hetzelfde themakanaal een aflevering uit 1975 van de reeks Machiavelli van de VPRO uitgezonden. Daarin is een interview opgenomen dat Hans Keller in genoemd jaar met de schrijver W.F. Hermans heeft gevoerd. Als ik me niet heel sterk vergis, scheidt de befaamde mandarijn WFH wel weer enig zwavelzuur af.
Deze film wordt eveneens op vrijdag 21 maart herhaald, tussen 23:43 uur en 23:55 uur.
____________
Afbeeldingen
1. Afbeelding op de voorzijde van Reve's boek Zondagmorgen zonder zorgen uit 1995. In de openbare bibliotheken van ons land stond dit boek gecatalogiseerd onder Geloofsproblematiek en onder Homoseksualiteit, Mannen.
2. Voorplat van de aangepaste editie (1984) met daarin opgenomen de bundel Blauwzuur, die in de eerste uitgave van de Verzamelde Gedichten in 1963 nog ontbrak.
3. Adriaan Roland Holst, hier samen met Simon Vestdijk.
4. Voorzijde van Boudewijn Büchs Bibliotheken uit 1984.
5. Voorzijde van de pocketeditie (zesde druk, 1965) van Hella Haasse's Oeroeg uit 1948, dat als anoniem Boekenweekgeschenk werd uitgegeven. De lezers moesten dan, op basis van een aantal gegevens, raden wie de auteur was.
6. Portretfoto van Willem Frederik Hermans.