Jane Austens Pride and Prejudice op herhaling

Julia Sawalha en
Jennifer Ehle, in
Pride and Prejudice

Nu de Hondsdagen weer zijn uitgebroken ─ en reeds eerder de komkommertijd in krant, op radio en tv ─, zal het waarschijnlijk niemand, in elk geval doorgewinterde televisiekijkers niet, verbazen dat de herhalingen op de meeste zenders de boventoon zullen voeren. De NCRV haalt daarvoor een oudere versie van het Britse kostuumdrama Pride and Prjudice te voorschijn en zal op zes donderdagen 's avonds, via Nederland 2, steeds tussen ongeveer 20:50 uur en 21:45 uur de zes afleveringen successievelijk opnieuw aan u voorstellen.
Bekende gezichten van de Britse buis en van het internationale witte doek kunnen we tegenkomen, zoals Colin Firth, Jennifer Ehle en Julia Sawalha,

TV5 Monde: Le petit fût van Guy de Maupassant

Tekening van Raoul Serres, behorende bij
Le petit fût van Guy de Maupassant in de
bundel Contes choisis (Jacques Petit, 1946)

De wereldwijd opererende, Franstalige televisiezender TV5 Monde komt gedurende de zomermaanden met een eerder gepresenteerde reeks gedramatiseerde verhalen: Chez Maupassant.In die Franse dramaserie naar de verhalen van Guy de Maupassant (1850-1893) ─ de onovertroffen verteller uit de tweede helft van de negentiende eeuw ─ wordt Le petit fût uitgezonden op dinsdag 28 juni, van 22:00 uur tot 22:30 uur.
De rollen daarin worden gespeeld door Olivier Marchal, Marie Kremer en Ophélia Kolb Kasapoghu.
Le petit fût is voor het eerst verschenen op 7 april 1884 in Le Gaulois. Het verhaal werd opgenomen in de bundel Les soeurs Rondoli.
In een tamelijk bibliofiele editie met Contes choisis van Maupassant, gepubliceerd door Editions Jacques Petit uit 1946, met illustraties van Raoul Serres ─ een versie die alleen nog antiquarisch verkrijgbaar is ─ vinden we Le petit fût eveneens, verspreid over elf pagina's (relatief grote letter) met drie illustraties in kleur.

Portret van Walt Whitman in Kulturforum

Walt Whitman, naar de ets
van T. Johnson, opgenomen
in de zeven delen van het
Verzameld Werk, 1902

Dat de bundel Leaves of Grass [1] van de Amerikaanse dichter Walt Whitman (1819-1892) tot de meest bekende werken uit de geschiedenis van de Amerikaanse poëzie behoort, zal menigeen weten die de naam van die schrijver een begrip is. Maar dat ook de verzameling Drum-Taps tot die categorie moet worden gerekend, zal een veel minder wijd verbreid gegeven zijn.
Walter Whitman was niet alleen een dichter die de tand des tijds blijkt te hebben doorstaan, hij was daarnaast essayist en journalist, en we weten dat hij zich als humanist voelde; dienovereenkomstig leefde en handelde hij.
In het radioprogramma Kulturforum van de regionale Duitse zender NDR Kultur wordt op dinsdag 28 juni, tussen 20:00 uur en 21:00 uur de aflevering Prophecies: Walt Whitman und die Kreuzfahrer der Poesie worden uitgezonden. Die bijdrage op die cultuurzender wordt geacht een portret te schetsen van die Amerikaanse poëet met eeuwigheidswaarde.
__________
[1]Van Leaves of Grass is onder meer een vertaling ─ Grashalmen, door Maurits Wagenvoort ─ verschenen bij de Maatschappij voor Goede en Goekoope Lectuur (Wereldbibliotheek) te Amsterdam, in 1917.

Goethes Reineke Fuchs in elf delen voorgelezen

Acteur Peter Matic leest
voor uit Reineke Fuchs

Op maandag 27 juni begint om 22:00 uur de eerste aflevering, van in totaal elf, van het programma Am Abend vorgelesen van de regionale Duitse radiozender NDR Kultur, waarin de Oostenrijkse acteur en onder meer Hörbuchsprecher Peter Matic (geboren 1937) de luisteraars in kennis brengt met de inhoud van het epos in verzen Reineke Fuchs van Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832).
In januari 1793 is Goethe begonnen met zijn versie van Reineke. In april was hij daarmee gereed. Het zijn 12 Zangen geworden met in totaal 4312 verzen in hexameters, zonder commentaar. In december van hetzelfde jaar ging het bij uitgever Unger in Berlijn in druk; in het voorjaar van 1794 is het werk op de markt gekomen.
Deze week wordt er, zoals dat gebruikelijk voor dat programma, op de avond van elke werkdag, tussen 22:00 uur en 22:35 uur een aflevering gepresenteerd: van maandag 27 juni tot en met vrijdag 1 juli; dat geldt in principe eveneens voor de daarop volgende week: van maandag 11 tot en met vrijdag 15 juli, met als gevolg dat er nog één aflevering overblijft voor de week van maandag 18 juli.

Duitse versie van De Misantroop, zondag WDR3

Jean Baptiste Poquelin, beter
bekend onder de naam Molière

In het theaterprogramma Bühne Radio van de Duitse regionale radiozender WDR3 wordt op zondag 26 juni een opvoering gerealiseerd ─ die men, vanwege het feit dat het om een communicatiemedium dat zender gaat, slechts kan horen ─ van Der Menschenfeind, een Duitse versie van het van oorsprong Franse toneelstuk ─ dat met recht als komedie mag worden neergezet ─ Le Misanthrope uit 1666 van één der drie grootste Franse dramaturgen uit de geschiedenis: Molière, die als burger de naam Jean Baptiste Poquelin (1622-1673) droeg.

Tweemaal Anton Tsjechov in het Holland Festival

Anton Tsjechov in 1898.
Portret door Osip Emma-
nuelovitsj Braz (1873-1936)

De NTR presenteert, samen met de VPRO, op zondag 19 juni, een aflevering van de reeks Holland Festival 2011, die zal worden gepresenteerd door Hans Haffmans en Sarah Meuleman. Een aflevering, die de titel draagt Anton Tsjechov. Omdat de verhalen van deze Rus  van de eerste garnituur Anton Tsjechov (1860-1904)nog altijd zeer actueel zijn ─ er zijn mensen die menen dat ze zelfs actueler zijn dan ooit ─ heeft de leiding van het Holland Festival 2011 besloten twee voorstellingen aan te bieden die zijn geïnspireerd op zijn werk.
Toneelgroep Amsterdam komt met De Russen; en vanuit een leegstaand kantoorpand op de Zuidas van de hoofdstad wordt Before I sleep opgevoerd, gebaseerd op het klassieke toneelstuk De Kersentuin uit de jaren 1903-1904.
Uitzending zal worden gerealiseerd via de televisiezender Nederland 2, tussen 19:40 uur en 20:15 uur.

Der Schimmelreiter ─ Theodor Storm voorgelezen

Standbeeld van Theodor Storm,
dat is opgesteld in Heligenstadt

De Duitse klassieke schrijver Theodor Storm (1817-1888) is al diverse keren aan bod geweest in het programma over letteren Am Abend vorgelesen van de Duitse regionale cultuurzender NDR Kultur. Op werkdagen, wordt ─ als er geen bijzonderheden zijn die het op enigerlei wijze tegengaan ─ steeds tussen 22:00 uur en 22:35 uur het programma uitgezonden.
Dat zal ook, de komende twee weken, gebeuren met de tiendelige reeks op basis van Der Schimmelreiter, één van de achtenvijftig novellen van deze auteur. In zijn toegelichte Sämtliche Werke wordt dit verhaal als novelle gekwalificeerd, al zijn er mensen bij de vleet, die het als een roman zien; daaronder bevinden zich tevens literair-historische kenners van diens oeuvre.
Het verhaal werd voltooid in het jaar dat Theodor Storm op 14 juli, zeventig jaar oud, overleed.
Gerd Westphal (1920-2002) heeft het voor de radio ingesproken en die ietwat oudere opname krijgen we nu te horen. Menigeen zal zich daarop verheugen, alleen al vanwege de verteller-stem die Westphal eigen was en die terecht als onverwisselbaar geldt. Al eerder zijn opnamen met deze spreker van het werk van Theodor Storm in dat programma uitgezonden.

Uleken van Cyriel Buysse, gevonden in de kringloop

De Vlaamse schrijver Cyriel
Buysse (1859-1932)

Onlangs vond ik een ongebruikt, maar enigszins uit de toon vallend exemplaar van de roman Uleken ─ Van oud en jong, uit 1926, geschreven door Cyriel Buysse, in een niet-alledaagse bibliotheek-editie, maar wel met tal van bij de eerste druk behorende parafernalia.
Over deze vondst en enkele marginale op- en aanmerkingen, alsmede hoofdstuk II geheel geciteerd, heb ik heden ochtend een artikel gepubliceerd op de fin de siècle site All art is quite useless van Rond1900.nl, vooral omdat daar de laatste weken diverse bijdragen, van verschillende auteurs over deze schrijver waren opgenomen.

Winifred Holtby's South Riding: drama via NCRV-tv

Schrijfster Winifred Holtby

Winifred Holtby (1893-1935) werd in Rudston, Yorkshire, geboren. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was ze lid van het Women's Auxiliary Corps. Daarna ging ze in Oxford studeren aan Somerville Collega, alwaar ze in contact kwam met Vera Brittain (1893-1970). Nadat beiden waren afgestudeerd, gingen ze in Londen samenwonen, waar beiden aan een literaire carrière zijn begonnen. Winifred Holtby werd een uitermate productief journaliste, werkzaam voor de Manchester Guardian, de News Chronicle en Time and Tide. Van laatstgenoemde publicatie werd ze in 1926 directeur.
Haar eerste roman is in 1923 verschenen tot 1936 zijn er van haar nog zes werken in die categorie verschenen. Daarnaast heeft ze nog tal van andere boeken gepubliceerd: bundels korte verhalen, poëzie en een kritische studie over Virginia Woolf, alsmede een studie over de positie van de vrouw, alsmede tal van essays.
Over haar leven, onder meer als pacifistisch feministe kan men veel aan de weet komen in Testament of Friendship van Vera Brittain. Winifred Holtby's laatste roman, South Riding, is in 1936 posthuum uitgekomen.

South Riding
Van die bewuste roman werd, relatief snel na verschijnen, in 1939 een speelfilm gemaakt. In 1974 is er een bewerking als televisiedrama gereedgekomen. Recentelijk heeft de, in kostuumdrama's zeer bedreven Andrew Davies een nieuwe productie van South Riding afgeleverd, welke nu als driedelige dramaserie ─ ook al traditiegetrouw door de NCRV ─ op het huiskamerscherm zal worden getoverd.
De eerste aflevering zal op donderdag 9 juni via Nederland 2 worden uitgezonden, tussen ongeveer 21:50 uur en circa 22:50 uur. De volgende delen zullen op donderdag 16 juni, respectievelijk donderdag 23, ijs en weder dienende, op dezelfde tijdstippen worden uitgezonden.
We zien Anna Maxwell Martin, David Morrissey en Douglas Henshall voorbijtrekken in de rol van enkele der protagonisten in het verhaal met het wel en wee ─ leven, liefde en zorgen van alledag ─ binnen een plattelandsgemeenschap in het Yorkshire van de jaren dertig van de twintigste eeuw.
Winifred Holtby laat ons onder meer kennismaken met de jonge hoofdonderwijzeres Sarah Burton, die nog vol idealen is met betrekking tot de functie van het onderwijs; ook leren we Robert Carne kennen: een conservatief raadslid dat nadrukkelijk gebukt gaat onder zijn rampzalige huwelijk. Jo Astell is socialist; hij strijd tegen armoede en tuberculose in het eigen lichaam. Alf Henlage, leken-preker en in het dagelijks leven aannemer, maakt eveneens deel uit van de gemeenschap, en dat geldt mevrouw Beddows. Voorts worden we nog geconfronteerd met een man genaamd Snaith, en nog met tal van anderen, waarbij de flamboyante Mrs. Hubbard niet mag worden vergeten..

Voorplat van de Virago-
editie uit 1986.

Al die mensen hebben met elkaar te maken; zij werken met, maar soms ook met evenveel overtuiging tegen, elkaar. In enkele opzichten is men over en weer afhankelijk van (de) anderen, helemaal als die een positie bekleden welke wordt gekenmerkt door macht.
Het is met deze dramaserie al net als met die naar de romans van Jane Austen en zoveel anderen. Van de vijfhonderd pagina's die het boek telt, kunnen slechts enkele toestanden en gebeurtenissen worden uitgediept, die kenmerkend zijn voor het geheel van zo'n roman.

Ruim twee uur Nescio's Titaantjes op Cultura 24

Twee afleveringen
Het digitale, dag en nacht uitzendende, televisiekanaal Cultura 24 presenteert op donderdag 9 en tevens op vrijdag 10 juni ruim een uur een televisiebewerking van Titaantjes, een boek uit 19 van de veel besproken, doch te weinig gelezen auteur J.F. Grönloh (1882-1961), die publiceerde onder het pseudoniem Nescio, hetgeen een Latijnse werkwoordsvorm ─ eerste persoon enkelvoud, onvoltooid tegenwoordige tijd ─ is die de betekenis heeft Ik weet (het) niet.
Zijn boek Titaantjes ─ voor het eerst verschenen in 1915 in het letterkundig tijschrift Groot Nederland ─ gaat over zes vrienden die zo veel moeite hebben met de maatschappelijke dwang en de eventueel daarbij behorende (sociale) verplichtingen dat zij weigeren zich daarbij neer te leggen.
De eerste aflevering van deze twee zal worden uitgezonden op 9 juni, tussen 19:55 uur en 21:00 uur; de tweede op vrijdag 10 juni, tussen 20:00 uur en 21:08 uur.
__________
Zie de bijdrage Nescio's weemoedige herinneringen aan 1900 op het fin de siècle weblog All art is quite useless van Rond1900.nl

Twee novellen van Theodor Storm op NDR Kultur

In het programma Am Abend vorgelesen dat door de regionale Duitse radiozender NDR Kultur wordt uitgezonden, en gewoonlijk belletrie voorstelt, wordt deze traditie in de week van maandag 6 tot en met vrijdag 10 juni overeind gehouden als er vier dagen in plaats van vijf dagen wordt uitgezonden, en twee van de in totaal achtenvijftig door hem gepubliceerde novellen zullen worden voorgelezen, van de Duitse topauteur Theodor Storm (1817-1888).

Theodor Storm, één der grootste 
Duitse schrijvers uit de negentiende
eeuw. Buste in het Schlosspark van
zijn geboorteplaats Husum.

Op maandag 6 en dinsdag 7 juni, beide keren tussen 22:00 uur en 22:35 uur, zal de novelle Beim Vetter Christian uit 1873 worden voorgelezen door de onverwisselbare stem van Gerd Westphal, die op 11 november 2002 op 82-jarige leeftijd is gestorven.
Theodor Storm heeft over bovengenoemde novelle relatief veel in zijn briefwisseling met andere grootheden uit de literatuur van die jaren gehad, weliswaar binnen het Duitse taalgebied, maar niet alleen met Duitse auteurs.
Woensdag 8 en donderdag 9 juni, eveneens tussen 22:00 uur en 22:35 uur, zal, dan door Hugo Bartels, het verhaal Im Brauerhaus worden voorgelezen. Theodor Storm heeft die novelle in de jaren 1878/79 geschreven.
Elk van beide verhalen beslaat ruim twintig pagina's, althans in de dundruk-editie van de Sämtliche Werke, in 1981 uitgegeven door Magnus Verlag Essen; deze is identiek aan de uitgave zoals die oorspronkelijk door Cotta is gepubliceerd.

Jan Wolkers in gesprek met VPRO's Peter van Ingen

Jan Wolkers in 1995

Herhaling van 1994
Ongeveer vier uur duurt het geheel ─ verspreid over acht afleveringen ─ dat onder de titel Een oceaan van hoop zal worden uitgezonden door het digitale kanaal Geschiedenis 24, waarin een herhaling wordt geboden van de gesprekken die Peter van Ingen in 1994 heeft gevoerd met een van Neerlands populairste schrijvers: Jan Wolkers (1925-2007). Over de exacte uitzendtijden zij hier verwezen naar de Programmagegevens op de website van de zender in kwestie. Verspreid over de gehele etmalen van de week in kwestie zal het allemaal wel chronologisch verlopen, maar dat is niet het geval als men alleen tijdens de avonduren kijkt.

Stralende voorjaarsdag
De latere schrijver was veertien jaar oud toen de Duitsers ons land binnevielen. In zijn verhaal Vivisectie heeft Wolkers twintig jaar later, die bewuste dag, 10 mei 1940, beschreven als een stralende voorjaarsdag. De auteur heeft beweerd dat hij dat verhaal in één dag heeft opgeschreven, en dat kan, in een vlaag van schrijversopwinding heel goed zo zijn gebeurd: bezeten van het thema, zonder de tijd te nemen om te eten of te drinken. Evenmin heeft hij ─ min of meer noodzakelijke ─ controle uitgevoerd.
Het beeldend vermogen van Wolkers was al wel zo groot dat hij de geluiden die tijdens die inval hebben geklonken, heel poëtisch heeft kunnen beschrijven. En passant komen we te weten hoe Vader Wolkers, geknield op de stoep, heeft gebeden om een goede afloop. Later diezelfde dag heeft zoon Jan nog een vrachtwagen vol gesneuvelde soldaten gezien.

Terugkerend thema

Een steeds terugkerend thema in de verhalen van Jan Wolkers is die oorlog. Peter van Ingen kan daarover meepraten, zeker nadat hij in 1994 gesprekken heeft gevoerd met de schrijver, vooral over die onuitwisbare gebeurtenis in de geschiedenis van ons land. Die gesprekken zijn indertijd uitgezonden in de achtdelige serie Een oceaan van hoop, een reeks die de komende dagen zal worden herhaald door genoemde digitale zender.
In het eerste gesprek komen Jan Wolkers herinneringen aan de orde over de tijd dat hij in Londen ondergedoken zat.

Portret van Naima El Bezaz op Nederland 2

Geen beperkingen
Het televisieprogramma Profiel van de KRO presenteert op woensdag 1 juni een portret van de schrijfster Naima El Bezaz. Zij heeft diverse boeken op haar naam staan, waarvan de nieuwste roman, Vinexvrouwen is. Voor haar betekende dat boek de grote doorbraak. Daarin wordt beschreven hoe de protagoniste vanuit een drive-in woning neerkijkt op een buurvrouw met een ongeschoren lichaamsdeel onder de gordel, en boven die gordel op uitgezakte borsten.
De auteur vertelt dat ze op zich een voorzichtig mens is, maar dat ze dat element geen kans geeft als ze schrijft, om te voorkomen dat ze iets achterwege laat wat ze had willen opschrijven. Dan zou ze immers uit angst te voorzichtig zijn. Onschuldige 'omstanders wil ze weliswaar niet raken, "Maar", zo zegt ze, "ik zal mezelf nooit een beperking opleggen."

Voorzijde van een bundel
uit 2001, samengesteld
door Naima El Bazaz

Kwalijke indruk
Hoewel har nieuwste roman door velen werd gewaardeerd, was dat zeker niet het geval bij de buren op wie ze letterlijk neerkeek. Dat boek vormde voor de KRO aanleiding om een Profiel-aflevering aan haar te wijden, ondanks dat ze bij Pauw en Witteman bepaald geen positieve indruk heeft gemaakt.
Naima El Bezaz heeft tevens een bundel samengesteld met de titel Het land in mij. De vijf daarin voorkomende teksten, waarvan er één van haarzelf is, heeft ze van een voorwoord voorzien. De bundel werd speciaal aangemaakt voor een beoekhandelsketen, die het voor de speciale prijs van € 5,─ aan de man trachtte te brengen. Je ziet de bundel veelvuldig in de boekenafdeling van diverse kringloopwinkels voor zeer lage prijzen. Nog heden heb ik een krakend nieuw exemplaar gekocht voor de somma van twintig eurocent.